Konunun etimolojik boyutunu ele almaya gerek yok. Kavramın teknik anlamını bilmenin kâfi olduğu kanısındayım. Konsil için, Hristiyan ruhban sınıfının en üst düzey temsilcilerinden oluşan (psikoposlar, papazlar vs.) ve Hristiyanlıkta tartışma konusu olan/ihtilaflı meselelere çözüm üretmek amacıyla toplanan bir nevi kongre desek yanlış olmaz sanırım.
Hristiyanlık tarihinde birçok konsil toplanmış ve ihtilaflı konular gerek çözüme kavuşturulmuş gerekse de birilerini aforoz etmek suretiyle üstü kapatılmıştır.
Gelelim İznik Konsiline. Aslında Ankarada toplanması plânlanan bu konsil, imparator Constantin'in kararı neticesinde İznik'te, 325 yılında toplanmıştır. Constantin'in bu konsili, rakibi Lucinius'u mağlup ettiği savaşın ardından toplayarak aslında bir nevi "gövde gösterisi" yapmayı amaçlamış olduğu söylense de konunun bizi ilgilendiren kısmı konsil neticesinde alınan kararlardır.
Ancak buna da geçmeden önce Hristiyanlık açısından oldukça önemli bir figürden bahsetmekte fayda var: Arius.
Arius, Libyalı bir rahipti ve Baba Tanrı'nın biricikliğini, önsüz ve sonsuz olduğunu; Oğul İsa'nın "yaratılmış" bir beşer olduğunu ve bir başlangıcı olduğunu savunuyor; özetle hiyerarşik bir tutum takınıp Baba'yla Oğul'u eş değerde görmeyip Baba'yı birinci, Oğul'u ikinci plâna atıyordu.
Karşıt görüş ise özetle Baba ile Oğul'un "aynı öz"den (homoousios) olduğunu savunuyordu. Neticede bu karşıt görüş, daha sonra İznik İtikat Metni ya da İznik Amentüsü olarak anılacak olan ve günümüzde dâhi kiliseye giden Hristiyanlar tarafından okunan metin kabul edildi ve Arius ve onun destekçileri aforoz edildiler.
Sonuç olarak konsilden çıkan karar Baba Tanrı ile Oğul Tanrı (İsa)'nın aynı özden olduğu, İsa'nın "Oğul edinildiği ve yaratılmadığı" yönündedir.
Not: I.İznik Konsili, aynı zamanda ilk ekümenik (evrensel) konsil olarak kabul edilir.
Arius, Libyalı bir rahipti ve Baba Tanrı'nın biricikliğini, önsüz ve sonsuz olduğunu; Oğul İsa'nın "yaratılmış" bir beşer olduğunu ve bir başlangıcı olduğunu savunuyor; özetle hiyerarşik bir tutum takınıp Baba'yla Oğul'u eş değerde görmeyip Baba'yı birinci, Oğul'u ikinci plâna atıyordu.
Karşıt görüş ise özetle Baba ile Oğul'un "aynı öz"den (homoousios) olduğunu savunuyordu. Neticede bu karşıt görüş, daha sonra İznik İtikat Metni ya da İznik Amentüsü olarak anılacak olan ve günümüzde dâhi kiliseye giden Hristiyanlar tarafından okunan metin kabul edildi ve Arius ve onun destekçileri aforoz edildiler.
Sonuç olarak konsilden çıkan karar Baba Tanrı ile Oğul Tanrı (İsa)'nın aynı özden olduğu, İsa'nın "Oğul edinildiği ve yaratılmadığı" yönündedir.
Not: I.İznik Konsili, aynı zamanda ilk ekümenik (evrensel) konsil olarak kabul edilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder