Filioque ne demektir?

Filioque;

Latince bir kavram olup "ve Oğul'dan" anlamına gelir ve Hristiyanlıkta Kutsal Ruh'un kaynağıyla alakalı Doğu ve Batı kiliseleri arasında yaşanan ve Hristiyanlığın Katolik-Ortodoks ayrışmasında çok büyük etkisi olan bir ihtilafa işaret eder.

Yuhanna İncili'nde yer alan "Ruh, Baba'dan gelir" ifadesine binaen 325 yılında gerçekleştirilen İznik Konsili'nde Kutsal Ruh'un Baba'dan geldiği kabul edilmişti. Ancak Oğul'un tanrılığını güçlendirmek amacıyla daha sonra bu ifadenin yanına "filioque (ve Oğul'dan)" eki eklendi ve İznik İnanç Bildirgesi'nde yer alan bu ifade "Kutsal Ruh Baba'dan ve Oğul'dan gelir" şeklinde değişti.

Bu "ekleme"ye ve Kutsal Ruh'a "iki menşe" atfedilmesine Doğu Kiliselerinden şiddetli bir itiraz geldi. Batı Kilisesi bu itirazlara kulak vermeyip ayinlerinde bu eki kullansa da varlığını ancak 1014 yılıda resmen kabul etti. Günümüzde de Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi arasındaki en temel teolojik ayrılık konusu budur.

Kaynak: Prof. Dr. Ahmet Hikmet Eroğlu, "Hristiyanlık", "Yaşayan Dünya Dinleri DİB Yayınları"